Discriminatie op basis van handicap - Klachtenbehandeling
SCHRIFTELIJKE VRAAG (nr 194) van AN MOERENHOUT aan BART SOMERS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, BESTUURSZAKEN, INBURGERING EN GELIJKE KANSEN. 14 februari 2023
AN MOERENHOUT
Alle vormen van discriminatie op basis van handicap zijn verboden. De Belgische overheid moet de rechten van mensen met een handicap naleven en ervoor zorgen dat anderen dat ook doen.
In 2011 kreeg Unia de opdracht om de uitvoering van het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (VRPH) te bevorderen, te beschermen en op te volgen. Het aanstellen van een onafhankelijke instantie die de uitvoering van het VRPH opvolgt, is een verplichting die is vastgelegd in artikel 33.2. Het is de bedoeling dat het Vlaams Mensenrechteninstituut (VMRI) dit zal overnemen van Unia wat betreft de Vlaamse bevoegdheden en dat Unia zijn opdracht behoudt op federaal vlak.
1. Het is absoluut nodig dat aan het VMRI specifieke middelen worden toegekend om deze opdracht uit te voeren.
Is dat het geval? Zo ja, hoeveel middelen worden gereserveerd voor deze specifieke opdracht in het eerste en tweede werkingsjaar van het VMRI?
2. Wie behandelt de klachten van personen met een beperking vandaag?
3. Wie behandelt de klachten van personen met een beperking tot de inwerkingtreding van het VMRI?
4. Wie behandelt de klachten van personen met een beperking, wier rechten worden geschonden, maar waarvoor niet in een bevoegde ombuds- of bemiddelingsdienst is voorzien? Is wat dit betreft in een residuaire bevoegdheid voorzien voor het VMRI of Unia?
BART SOMERS
1. Het mandaat van het Vlaams Mensenrechteninstituut staat beschreven in artikel 6 van het decreet van 28 oktober 2022 tot oprichting van het Vlaams Mensenrechteninstituut. Het bevorderen, beschermen en opvolgen van de uitvoering van het VN Verdrag voor de rechten van personen met een handicap is één van de drie kernmandaten van het Vlaams Mensenrechteninstituut. Conform de Principes van Parijs, voorziet artikel 40 van het decreet erin dat de dotatie die het Vlaams Mensenrechteninstituut ontvangt afdoende moet zijn om haar onafhankelijke en doeltreffende werking op structurele wijze te verzekeren. Dit garandeert dat zij haar volledige mandaat kan invullen. Het komt de onafhankelijke raad van bestuur van het VMRI toe om dit verder vorm te geven en daarbij de prioriteiten, ook op budgettair vlak, te bepalen.
2-3.Het Vlaams Mensenrechteninstituut zal vanaf 15 maart 2023 het mandaat van Unia - wat betreft de Vlaamse bevoegdheden als gelijkekansencentrum en als orgaan voor bevordering, bescherming en opvolging van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap - overnemen. Tot en met 14 maart behandelt Unia meldingen en klachten van personen met een handicap.
4. Met betrekking tot de Vlaamse bevoegdheden is het Vlaams Mensenrechteninstituut decretaal bevoegd om klachten van discriminatie op grond van handicap te behandelen. Zo is een weigering zonder redelijke verantwoording van een verzoek om redelijke aanpassingen een vorm van discriminatie.
Het Vlaams Mensenrechteninstituut zal daarnaast ook meldingen over mensenrechtenschendingen kunnen behandelen, zoals bijvoorbeeld de rechten die vervat zitten binnen het VN-Verdrag Handicap.
De residuaire bevoegdheden zijn conform onze staatsstructuur in handen van het federale niveau. Binnen die federale bevoegdheden behoudt Unia het mandaat om het VN-Verdrag Handicap te bevorderen, beschermen en op te volgen alsook het mandaat van gelijkekansencentrum voor discriminatie op grond van handicap.