Naar inhoud

Assistentiehonden - Opleiding en tegemoetkoming

Datum: 1 september 2023 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 973 van TINE VAN DER VLOET aan HILDE CREVITS, VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN.

TINE VAN DER VLOET
Een assistentiehond is een hond die getraind is om personen met een handicap te helpen in het dagelijkse leven. Door gebruik te maken van een assistentiehond krijgen personen vaak de regie terug in eigen handen.

Op 14 februari 2023 vond er in het Vlaams Parlement een hoorzitting plaats over de opleiding en tegemoetkoming voor assistentiehonden. Ook het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) kwam toen spreken.

Op 5 mei 2023 stelde ik schriftelijke vraag nr. 659 over dit onderwerp. In opvolging daarvan heb ik een aantal vragen voor de minister.

  1. In het antwoord op schriftelijke vraag nr. 659 staat te lezen dat er op 19 juni een overleg zou plaatsvinden met Tanderuis vzw (een erkende RTH-dienst met expertise in autismespectrumstoornis) en het VAPH. (RTH: rechtstreeks toegankelijke hulp)

    Wat waren de conclusies van dat overleg?

  2. Tijdens het overleg tussen het VAPH, BADF en Hachiko op 30 maart werd de huidige kostprijs van een assistentiehond besproken (BADF: Belgian Assistance Dog Federation).

    BADF bezorgde het VAPH een globaal overzicht van de totale kostprijs van een assistentiehond. Aan de hand van die gegevens en de beschikbare middelen zou er een voorstel uitgewerkt worden om het refertebedrag te verhogen. De realisatie daarvan is gepland in het voorjaar van 2024.

    Heeft de minister al een zicht op het nieuwe refertebedrag voor een assistentiehond?

  3. Tijdens de hoorzitting kwam ook naar voren dat het aanbod van assistentiehonden kleiner is dan de vraag ernaar. Dit punt zou volgens de minister worden geagendeerd op een overleg met de Cel Machtiging Assistentiehondenscholen (CELMA) op 26 juni 2023.

    Wat waren de conclusies van dit overleg?

HILDE CREVITS

  1. Het doel van het overleg met Tanderuis was om te bespreken hoe het VAPH de doelmatigheid en de gebruikersdoelgroep van een autismehond zo volledig en correct mogelijk kan omschrijven en in kaart kan brengen. Op vlak van autismehonden werkt Tanderuis nauw samen met Hachiko, een gemachtigde assistentiehondenschool. Ze bundelen hun kennis en expertise om een passende match te vinden tussen het kandidaat-baasje met een autismespectrumstoornis (ASS) en de autismehond.

    Uit het overleg blijkt dat een autismehond door Tanderuis pas aangeraden wordt als er blijvende hulpvragen zijn waarvoor alternatieven geen oplossing bieden. Mogelijke alternatieven zijn psycho-educatie, thuis- en gezinsbegeleiding, overbruggingshulp, een eenvoudige oplossing zoals een noise cancelling koptelefoon of een combinatie daarvan. De kenmerken/symptomen en ernstgraad van ASS kunnen interindividueel sterk variëren. Daardoor zijn er geen subtypes van ASS te onderscheiden; er wordt altijd gesproken van een spectrum. Dat zorgt er enerzijds voor dat elke persoon met ASS nood heeft aan zorg op maat, en dat het anderzijds erg complex is om een algemene doelgroep af te bakenen van personen met ASS waarvoor eenvoudigere oplossingen ontoereikend zijn en die enkel geholpen kunnen worden met een autismehond.

    Op basis van de conclusies die in de alinea hierboven worden vermeld, besluiten het VAPH en Tanderuis dat het op dit moment nog niet aangewezen is om de autismehond aan de refertelijst toe te voegen. De aanvraagprocedure verloopt momenteel verder via de bijzondere bijstandscommissie (BBC). Dankzij die procedure kan elke aanvraag voor een autismehond nauwgezet opgevolgd worden door het VAPH. Het Kenniscentrum hulpmiddelen (KOC) kan daarbij dossierspecifieke ondersteuning bieden.

  2. Op dit moment is er nog geen zicht op het nieuwe refertebedrag. Zoals vermeld in de schriftelijke vraag nr. 659 werden bijkomende details opgevraagd over hoe de kostprijs is samengesteld. Zodra het VAPH over deze details beschikt, zal op basis daarvan en op basis van de beschikbare middelen een voorstel voor aanpassing van het refertebedrag gefinaliseerd worden. De realisatie daarvan is voorzien voor het voorjaar van 2024.

  3. De belangrijkste conclusie uit het overleg van 26 juni 2023 was dat De Cel Machtiging Assistentiehondenscholen (CelMA) geen pasklaar antwoord heeft. Volgens CelMA zijn de twee belangrijkste oorzaken voor het tekort aan geattesteerde assistentiehonden het gebrek aan geschikte gastgezinnen en het moeilijk vinden van geschikte pups (pups die effectief het certificaat van geattesteerde assistentiehond behalen).

    Het gebrek aan gastgezinnen kan volgens CelMa het best door de gemachtigde assistentiehondenscholen worden aangepakt. Het zijn immers de gemachtigde assistentiehondenscholen die de selectievoorwaarden van de gastgezinnen bepalen, maar deze selectievoorwaarden zijn soms sterk beperkend (bv. maximaal x uren werken, afwezigheid van jonge kinderen ...) waardoor mogelijke gemotiveerde gastgezinnen afhaken.

    Volgens CelMA kan onderzoek naar de genetische componenten bepalen of een pup geschikt is. Als dat gecombineerd wordt met onderzoek naar de meest rendabele socialisatie- en trainingsmethoden, kan er sneller in het selectieproces beoordeeld worden of een pup geschikt is om opgeleid te worden tot een geattesteerde assistentiehond.

    Het oprichten van een professioneel opleidingscentrum/fokkerij (cfr. Guiding Eyes for the blind, USA) zou volgens CelMA kunnen bijdragen om het aanbod aan geschikte honden te verhogen.